O jakości uczenia się

14 maja 2009 roku odbyło się IV Warszawskie Forum Rodziców i Rad Rodziców pt. „O jakości uczenia się – wspólny cel rodziców i szkoły.”
Celem spotkania było zapoznanie uczestników z następującymi zagadnieniami:
– informacja o podstawowych dokumentach szkoły
– wyzwania, jakie stoją przed szkołą w chwili wejścia w życie nowej podstawy programowej
– jak my, rodzice poprzez swoje przedstawicielstwo – Radę Rodziców, możemy włączyć się w działania szkoły i wpływać na jakość nauczania.

Prowadzące spotkanie: Elżbieta Piotrowska-Gromniak i Anna Rękawek powitały liczną grupę przedstawicieli Rad Rodziców warszawskich szkół, już na wstępie podkreślając ich ważną rolę i możliwość ogromnego wpływu na jakość nauczania w szkole.

Pierwsza część spotkania poświęcona była zmianom wprowadzanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.

Wprowadzana reforma za główny cel stawia sobie nabywanie umiejętności uczenia się przez całe życie przez uczniów, ale też nauczycieli, rodziców i całej społeczności szkolnej. Przy obecnym tempie zmian i rozwoju technologii jest to absolutnie kluczowa umiejętność, którą każdy powinien nabyć w szkole. Włączenie się rodziców w proces zmian w szkole jest obecnie niezwykle pożądane, a wręcz konieczne – szczególnie, że prawo daje rodzicom szereg możliwości, z których warto skorzystać. Są to m. in:
– uchwalanie w porozumieniu z Radą Rodziców szkolnych programów wychowawczych i programów profilaktyki,
– opiniowanie wprowadzenia do planu nauczania dodatkowych zajęć edukacyjnych,
– opiniowanie szkolnych zestawów programów nauczania i szkolnych zestawów podręczników,
– opiniowanie wniosku o działaniu na terenie szkoły stowarzyszenia lub innych organizacji,
– opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania w szkole,
– opiniowanie planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły.

Aby wpływać na zmiany w szkole i korzystać z przysługujących praw, trzeba się do tego przygotować – podkreśliła Anna Rękawek. Dlatego warto zapoznać się z podstawowymi dokumentami szkoły. Są to:
– statut szkoły,
– nowa podstawa programowa,
– ramowy program nauczania,
– zmiany w prawie,
– wykaz podręczników dopuszczonych przez MEN.

Od nowego roku szkolnego 2009/2010 programy nauczania będą tworzone w szkołach przez nauczycieli i zatwierdzane przez dyrektora szkoły po uprzednim zaopiniowaniu przez Radę Rodziców. To daje Radzie Rodziców duży wpływ na kształtowanie programów, ale wymaga od jej przedstawicieli wiedzy i kompetencji w tym zakresie. Rada Rodziców, będąc reprezentacją ogółu rodziców, powinna przedyskutować założenia nowej podstawy programowej i przedstawić swoje wnioski na ogólnym zebraniu Rady. Tylko wówczas przygotowane stanowisko będzie opinią całego środowiska rodziców w szkole.

Arkadiusz Walczak – dyrektor WCIES powiedział, że nauczyciele są bardzo dobrze przygotowani do wprowadzania nowej podstawy programowej, gdyż od kilku miesięcy trwają szkolenia w tym zakresie. Zaznaczył również, że nowa podstawa programowa została sformułowana bardzo konkretnie i daje dużą wolność nauczycielom w zakresie programów nauczania. Wspomniał również, czym jest program nauczania.

Program nauczania określa:
– cele kształcenia, czyli wyniki, jakie chcemy osiągnąć,
– treści kształcenia – czego trzeba się nauczyć,
– metody i techniki pracy: klasyczne lub aktywizujące, metodą projektu,
– spodziewane osiągnięcia uczniów – czyli przełożenia celu na treść,
– odwoływanie się do koncepcji pedagogicznych.

Dyrektor Walczak podkreślił, że nauczyciele od dawna mieli swobodę w tworzeniu własnych programów, niestety bardzo rzadko z niej korzystali.
Elżbieta Piotrowska-Gromniak nakłaniała rodziców do aktywnego włączania się w życie szkoły. Jest na to najlepszy czas, gdyż obecne ustawodawstwo daje rodzicom ogromne kompetencje i grzechem byłoby nie wykorzystać tej szansy. „Szkoła jest ważnym miejscem tworzenia kapitału społecznego, kształtowania więzi i nabywania kompetencji. W te umiejętności chcielibyśmy wyposażyć nasze dzieci, ale czy potrafimy dać im dobry przykład?” – pytała pani Elżbieta. Zachęcała też, by wykorzystać potencjał rodziców do konstruowania nowoczesnych Rad Rodziców – zespołów, które będą kompetentnym partnerem dyrektorów, rad pedagogicznych i samorządów uczniowskich.

Współpraca zespołowa jest kluczem do budowania szkoły partnerskiej, a rodzice muszą w niej stanowić zgrany zespół. Trzeba mieć świadomość, że to nie przepisy regulują naszą współpracę ze szkołą, tylko nasza własna chęć do współdziałania, oparta na wzajemnym szacunku i zaufaniu oraz umiejętności pracy w zespole. Tylko wówczas osiągniemy cel, jakim jest bezpieczna i twórcza szkoła dla naszych dzieci. Wszyscy ponosimy odpowiedzialność za jej budowanie i tylko wspólnym zaangażowaniem i mądrością możemy ją zmieniać – podkreślała Elżbieta Piotrowska – Gromniak.
W większości krajów europejskich organizacje rodziców są realnym partnerem szkoły i wsparciem dla nauczycieli. My w Polsce dopiero przełamujemy stereotypy i nieśmiało próbujemy się włączać w życie szkoły. Warto czerpać wiedzę i korzystać z doświadczeń tych, którzy mają najnowocześniejszy system oświaty, jak Finlandia czy Dania oraz współpracować z Europejskim Stowarzyszeniem Rodziców (EPA), zrzeszającym aktywnych rodziców z całej Europy. „Uczmy się od najlepszych!”– zakończyła Elżbieta Piotrowska-Gromniak.

W dalszej części Forum wystąpiły prężnie działające Rady Rodziców następujących szkół warszawskich:
Szkoła Podstawowa nr 114 z Oddziałami Integracyjnymi im. Jędrzeja Cierniaka na Targówku,
Szkoła Podstawowa nr 285 im. Jana Marcina Szancera na Targówku,
Szkoła Podstawowa nr 72 im. Przyjaciół Grochowa na Grochowie,
Szkoła Podstawowa nr 217 z Oddziałami Integracyjnymi im. Obrońców Radiostacji AK w Rembertowie.

Przewodniczący i członkowie prezydium Rad Rodziców podzielili się z uczestnikami forum swoimi osiągnięciami, efektywnymi działaniami na rzecz szkoły i doświadczeniami w aktywizowaniu rodziców do współpracy ze szkołą oraz budowaniem partnerskich relacji z dyrektorem i nauczycielami w swoich placówkach.
Wystąpienia te pobudziły wartką dyskusję na temat roli rodziców w szkole i zadań, jakie mogą realizować Rady Rodziców. Około dwudziestu uczestników Forum zabrało głos w dyskusji, dzieląc się swoimi sukcesami i opowiadając, jakie techniki wykorzystali w swoich szkołach budując prężnie działające Rady Rodziców.

IV Warszawskie Forum Rodziców i Rad Rodziców było doskonałym polem wymiany doświadczeń między szkołami, a jego uczestnicy wyszli naładowani pozytywną energią. Pokazując przykłady dobrych praktyk w szkołach udało się stworzyć atmosferę otwartości na współpracę, zarówno w środowisku szkolnym, jak i między rodzicami z różnych placówek, którzy jeszcze w rozmowach kuluarowych dzielili się doświadczeniami i omawiali projekty, jakie w swoich szkołach zrealizowali z sukcesem.

IV WARSZAWSKIE FORUM RODZICÓW I RAD RODZICÓW – PREZENTACJE DOBRYCH PRAKTYK RAD RODZICÓW

– Szkoły Podstawowej nr 114 z Oddziałami Integracyjnymi im.Jędrzeja Cierniaka na Targówku,
– Szkoły Podstawowej nr 285 im.Jana Marcina Szancera na Targówku,
– Szkoły Podstawowej nr 72 im. Przyjaciół Grochowa na Grochowie,
– Szkoły Podstawowej nr 217 z Oddziałami Integracyjnymi im. Obrońców Radiostacji AK w Rembertowie

Szkołę Podstawową nr 114 na Targówku reprezentowała przewodnicząca Rady Rodziców Beata Tymków.
Przewodnicząca podkreśliła otwartość dużej części grona pedagogicznego na współpracę z rodzicami, co jest kluczem do nawiązania porozumienia. Choć aktywność rodziców jest niewielka, bo na 27 klas zaledwie pięciu rodziców realnie pracuje w Radzie Rodziców, to nawet tak niewielkiemu gronu udało się wiele zrobić.
– Rada Rodziców od dwóch lat opiniuje pracę nauczycieli starających się o awans zawodowy,
– przed zakończeniem roku Rada Rodziców opiniowała zestawy podręczników i szkolnych programów nauczania zaproponowane przez nauczycieli,
– Rada Rodziców współpracuje z Rada Pedagogiczną przy konstruowaniu programu wychowawczego i programu profilaktyki szkoły,
– na wniosek Rady Rodziców szkoła przystąpiła do programu Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy „Ratujemy i uczymy ratować”. Program ten realizowany jest w szkole od dwóch lat. Również na wniosek Rady w szkole odbyła się debata dotycząca praw dziecka, w której uczestniczyli uczniowie klas piątych i szóstych.
Obserwacje przeprowadzone przez Radę Rodziców (przeprowadzenie ankiety wśród rodziców) pokazały, że wyniki nauczania w klasach, gdzie rodzice zupełnie nie angażują się w życie szkoły są dużo słabsze niż tam, gdzie rodzice współdziałają z nauczycielem. Mając takie argumenty Rada Rodziców podjęła starania zaktywizowania rodziców i czynnego włączenia ich w życie szkoły.

Szkołę Podstawową nr 285 na Targówku reprezentowała przewodnicząca Rady Rodziców Iwona Kietlińska.
Pani Kietlińska ubolewała nad bardzo małym zaangażowaniem rodziców w życie szkoły i ogromne problemy ze zbieraniem składek. Podkreśliła, że fundusze Rady Rodziców są monetą przetargową we współpracy z Radą Pedagogiczną, która o nie zabiega. Rodzice jednak uważają, że pieniądze powinny wracać do ucznia i starają się, by tak były wydawane.
Dlatego z funduszy Rady Rodziców organizowane są różne imprezy dla uczniów np. Dzień Dziecka, pełne rozmaitych atrakcji i niespodzianek. Rodzice finansują również coroczne upominki na zakończenie roku szkolnego. Dbają też o to, by umieszczać wszędzie logo szkoły w celu promowania placówki oraz kształtowania u dzieci poczucia dumy ze swej szkoły.

Szkołę Podstawową nr 72 im.Przyjaciół Grochowa reprezentowali przedstawiciel prezydium Rady Rodziców Jan Kawa oraz przewodniczący Adam Dudziński.
Rada Rodziców tej szkoły działa w środowisku, gdzie wiele dzieci pochodzi z bardzo ubogich rodzin. Wspieranie ich i dofinansowywanie pochłania sporą część budżetu Rady Rodziców.
Rada dofinansowuje im wszystkie wycieczki i atrakcje kulturalne. Rodzice finansują również upominki dla wszystkich uczniów szkoły. Poza tym bardzo aktywnie działają jaszcze na innych polach m.in.
– zabiegają o fundusze na remonty i modernizację budynku i boiska szkolnego w samorządzie dzielnicy,
– sami partycypują w kosztach lub pomagają w remontach klas, wyposażeniu pracowni komputerowej czy budowie ogrodzenia wokół szkoły,
– Rada Rodziców współtworzy program wychowawczy i profilaktyki oraz opiniuje pracę nauczycieli starających się o awans zawodowy,
– Rada Rodziców organizuje spotkania z przedstawicielami różnych zawodów w celu wyrobienia u młodzieży szacunku do pracy,
– rodzice wspólnie z nauczycielami i uczniami przygotowują co roku festyn rodzinny w celu integracji środowiska,
– Rada rodziców prowadzi tablicę informacyjną dla rodziców, gdzie umieszcza sprawozdania ze swojej działalności i zawiadamia rodziców o wszystkich wydarzeniach, w których mogą uczestniczyć
– członkowie Rady Rodziców aktywnie uczestniczą we wszystkich edycjach Warszawskiego Forum Rodziców oraz w licznych warsztatach,
Rada Rodziców podkreśla bardzo dobrą współpracę z dyrektorem szkoły i radą pedagogiczną, w której posiedzeniach często uczestniczy. Prelegenci zaakcentowali na koniec, że bez przyjaznej postawy dyrektora szkoły, większość tych działań zapewne by się nie udała.

Szkołę Podstawową nr 217 w Rembertowie reprezentowała przedstawicielka Rady Rodziców Barbara Trzaskacz.
Pani Trzaskacz podkreślała, że dyrekcja szkoły i nauczyciele są bardzo otwarci na współpracę z rodzicami i wręcz zachęcają rodziców do aktywnego udziału w życiu szkoły. Choć aktywność Rady Rodziców jest niewielka, to rodzice bardzo chętnie włączają się we wszelkie działania inicjowane przez szkołę. Największą imprezą przygotowywaną wspólnie przez nauczycieli, rodziców i uczniów są coroczne Dni Szkoły – organizowane jako Festiwale Nauki. Tutaj rodzice udzielają się nie tyko przy sprawach organizacyjnych, ale też przygotowują programy artystyczne, a nawet sami występują na scenie, ku radości swoich dzieci.
Festiwale mają niezwykłą rolę integracyjną całej społeczności szkolnej, uczą kooperacji i pracy zespołowej oraz umiejętności stawiania celów i ich realizacji, Przy okazji daje poczucie radości z procesu uczenia się poprzez zabawę.
Przygotowania do Dni Szkoły odbywają się w trakcie zajęć pozalekcyjnych już wiele miesięcy przed imprezą i tak bardzo angażują środowisko szkolne, w tym rodziców, że trudno ich pozyskać do pracy w samej Radzie. Powszechnie wiadomo, że bez pomocy i aktywnej pracy rodziców zorganizowanie festiwalu byłoby bardzo trudne.
Rada Rodziców stara się rzetelnie wypełniać swoje zadania, ale wydaje się działać w cieniu Szkolnego Festiwalu.

Tradycyjnie kontynuacją IV Forum był warsztaty:
Jak zaplanować pracę?- opracowanie harmonogramów działań Rad Rodziców
Anna Rękawek, autorka książki „Rada Rodziców”- sposoby skutecznego działania w szkole”.
Lucyna Bojarska, autorka książki ” Prawa człowieka w szkole.”
Żeby nam się chciało chcieć – o motywowaniu do działania na rzecz szkolnej społeczności, a przez to na rzecz jakości kształcenia naszych dzieci
Maria Kazimierczak, pedagog, trener warsztatu umiejętności społecznych z Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
Małgorzata Świderka, pedagog, trener z Centrum Metodycznego Pomocy Psychologiczno- Pedagogicznej

Zapisz