Klimat szkoły – budowanie atmosfery wspierającej uczenie się
30 września 200914 września 2009 roku odbyło się V Warszawskie Forum Rodziców i Rad Rodziców pt. „Klimat szkoły – budowanie atmosfery wspierającej uczenie się i rozwój uczniów. Rola rodziców w budowaniu klimatu szkoły.”
Celem spotkania było przekonanie rodziców o potrzebie budowania autentycznego partnerstwa edukacyjnego w środowisku szkolnym, które przekłada się na przyjazną atmosferę nauki.
Szereg badań brytyjskich i skandynawskich potwierdza, że dobry, wspierający klimat społeczny szkoły sprzyja osiągnięciom uczniów, ich motywacji do nauki i satysfakcji ze szkoły. Osiągają oni lepsze wyniki i lepiej rozwijają swój potencjał intelektualny, a w atmosferze emocjonalnego bezpieczeństwa łatwiej budują więzi społeczne i przyjaźnie.
Dlatego zachęcamy uczestników do popularyzowania i wdrażania wiedzy nabytej na forum by ta drogą uruchomić potencjał wszystkich rodziców do aktywnego włączenia się w budowanie przyjaznego klimatu szkół warszawskich.
Elżbieta Piotrowska-Gromniak – koordynator programu z ramienia rodziców, członek zespołu Liderów Rodzicielskich oraz Katarzyna Zakroczymska koordynator programu z ramienia WCIES powitały uczestników i poinformowały, że nowy rok szkolny 2009/2010 jest jednocześnie trzecim rokiem realizacji projektu Warszawskie Forum Rodziców. Przez ostatnie dwa lata w spotkaniach wzięło udział ponad dwa tysiące uczestników. Natomiast stronę www.rodzicewedukacji.pl prowadzoną w ramach programu odwiedziło w ciągu ostatniego roku ponad 10 tysięcy osób. „Mamy ogromną satysfakcję, że formuła Warszawskiego Forum Rodziców jest nie tylko źródłem wiedzy, ale też miejscem wymiany doświadczeń i poszukiwania partnerów we wspólnie realizowanych projektach” – podkreśliła Elżbieta Piotrowska-Gromniak.
Pierwszym prelegentem był Andrzej Pery – specjalista prawa oświatowego, redaktor naczelny miesięcznika „Prawo Oświatowe w Szkole”. Zapoznał on rodziców z podstawowymi prawami, jakie im przysługują i zachęcał, aby w sposób świadomy i zgodny z prawem przeprowadzić wybory do Rad Rodziców w szkołach. Podkreślał, że Rada Rodziców tylko wówczas reprezentuje wszystkich rodziców, jeśli została wybrana zgodnie z przepisami prawa, czyli w demokratycznych, tajnych wyborach. Wiele mówił też o prawach rodziców w szkole i zachęcał, aby świadomie i odpowiedzialnie z nich korzystać. Kontynuacją spotkania były warsztaty prawne, które cieszą się ogromną popularnością wśród rodziców i odbywają się zawsze na początku roku szkolnego.
Drugim punktem programu była prezentacja raportu z badań – „Samorządność rodzicielska w warszawskich szkołach”, opracowanego przez Centrum Komunikacji Społecznej m. st. Warszawy we współpracy z Warszawskim Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych oraz Forum Rodzice w Edukacji. Raport prezentowały Alicja Papierowska – autorka opracowania i Katarzyna Zakroczymska z Warszawskiego Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych. (Raport dostępny jest na www.wcies.edu.pl oraz www.rodzicewedukacji.pl w zakładce „Raporty i badania”.) 
Badania wykazały, że znajomość prawa wśród rodziców jest bardzo niska, a najpopularniejszym źródłem informacji z tego zakresu jest tzw. poczta pantoflowa. Raport jednoznacznie pokazuje też ograniczony wpływ rodziców na decyzje zapadające w szkole i podkreśla małe zaangażowanie rodziców w życie szkoły.
Wśród szeregu potrzeb zgłaszanych przez rodziców wg badań, najważniejsze to:
• potrzeba wymiany doświadczeń między Radami Rodziców z różnych szkół,
• potrzeba szkoleń z akcentem na pozyskiwanie środków finansowych,
• potrzeba szkoleń z zakresu komunikacji, mediacji i rozwiązywania konfliktów,
• konsultacje z ekspertami.
W oparciu o wyniki badań Warszawskie Forum Rodziców wie, w jakim kierunku rozwijać projekt i jakie dalsze cele ma przed sobą stawiać. „Musimy wspierać zrzeszanie się środowisk rodzicielskich w dzielnicach, usprawniać kanały komunikacyjne pomiędzy miastem a Radami Rodziców w poszczególnych szkołach. Ważne jest również systematyczne podnoszenie wiedzy rodziców, dotyczącej ich praw w szkole, zwiększenie kompetencji Rad Rodziców w procesie rozwiązywania sytuacji konfliktowych oraz nabywanie umiejętności w zakresie budowania relacji i współpracy w społeczności szkolnej” – zakończyła Katarzyna Zakroczymska.
Firma Softman SA przedstawiła prezentację platformy komunikacyjnej CDS-Dialog, która może usprawnić komunikację w środowisku szkolny. Na warsztatach zaprezentowano jak działa platforma i przedstawiono jej zalety w komunikacji szkolnej między rodzicami i nauczycielami.
Ostatnią, a zarazem tytułową prezentację V Warszawskiego Forum Rodziców, przedstawiła dr Magdalena Woynarowska-Sołdan – pedagog, autorka koncepcji badania klimatu społecznego szkół promujących zdrowie, obecnie adiunkt na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym.
Prelegentka mówiła o klimacie szkoły w szerokim znaczeniu tego słowa.Zaznaczyła, że w ostatnich latach gwałtownie rosną wymagania dotyczące poziomu wiedzy uczniów i szuka się różnych innowacyjnych metod i form pracy dydaktyczno-wychowawczej, by sprostać potrzebom współczesnego i przyszłego społeczeństwa oraz oczekiwaniom rynku pracy. Niestety, niewiele uwagi poświęca się innym czynnikom, które mają znaczący wpływ na sukcesy edukacyjne dzieci. Do takich czynników należy klimat społeczny szkoły, który jest niezwykle ważny dla wszystkich członków społeczności szkolnej. Poprawia on nie tylko jakość życia, ale sprzyja osiągnięciom, motywuje do nauki i zwiększa poczucie satysfakcji ze szkoły. Wpływa też korzystnie na zdrowie psychiczne, wzmacnia poczucie własnej wartości i zapewnia dobre samopoczucie.
Pozytywny klimat społeczny sprawia, że szkoła staje się pewnego rodzaju „bezpieczną przystanią” dla wszystkich związanych z nią osób. Dlatego tworzenie w szkole wspierającego klimatu społecznego jest zadaniem o pierwszorzędnym znaczeniu – podkreślała Magdalena Woynarowska-Sołdan. Oczywiście działania te wymagają porozumienia i współpracy członków wszystkich grup społeczności szkolnej, czyli dyrekcji, nauczycieli, rodziców i uczniów.
Dyskusja o atmosferze szkoły wywołała ogromne emocje wśród rodziców. Padały pytania o gotowe recepty – jak wpływać na atmosferę w szkole, jak zainicjować pracę nad poprawą atmosfery w szkołach ich dzieci i wiele innych. W ożywionej dyskusji i natłoku pytań spotkanie znacznie się wydłużyło, a rozmowy toczyły się na korytarzu, a następnie poza budynkiem. Najaktywniejsi uczestnicy forum spotkali się na warsztatach, gdzie uczyli się diagnozować klimat w szkołach swoich dzieci, a następnie wypracowywali metody jak go zmieniać.
Opracowanie: Edyta Kolasińska-Bazan, Elżbieta Piotrowska-Gromniak
Zdjęcia: Tomasz Szymacha
Kontynuacją V Forum były następujące warsztaty:
Rada Rodziców, Rada Szkoły – prawne aspekty działania w szkole
Andrzej Pery, redaktor naczelny magazynu Prawo Oświatowe w Szkole
Klimat społeczny w szkole mojego dziecka. Jak możemy wpływać na zmiany?
dr Magdalena Woynarowska-Sołdan, pedagog, autorka programu badania klimatu społecznego szkoły
Jak organizować pracę Rady Rodziców na początku roku szkolnego?
Anna Rękawek, autorka książki „Rada Rodziców-sposoby skutecznego działania w szkole.”
Prezentacja programu – System CDS Dialog- nowa platforma komunikacyjna dla rodziców i szkoły
Autorzy programu – firma Softman
