Szkolna wieża Babel
21 listopada 2010Nauczyciele i uczniowie to dwie podstawowe grupy społeczne w szkole. Obie te grupy są wyraźnie wyodrębnione, mają też odrębny status. Odrębność ich pozycji wynika zarówno z zadań szkoły, które przekładają się na formalne podziały, wyznaczające każdej z tych grup odrębne prawa i obowiązki, jak też postrzeganej sprzeczności ich interesów.
Uczestnictwo uczniów wynika z obowiązku szkolnego – jest więc przymusowe, nauczycieli jest efektem ich wyboru zawodu i miejsca pracy. Nawet jeśli spora grupa uczniów zinternalizowała wartości wynikające z pobierania nauki, to na ogół ich koncepcje spędzania czasu w szkole, czy zakresu obowiązków pozostają w wyraźnej sprzeczności z pomysłami nauczycieli na te same zagadnienia.
Każda lekcja jest efektem pewnego kompromisu między interesami nauczyciela i uczniów. Kompromisu, który nie jest trwały i zawsze może skończyć się konfliktem.
Obie grupy: i nauczyciele, i uczniowie mają też bardzo wyraźnie wykształcone poczucie solidarności grupowej. Jego odbicie można znaleźć często w wypowiedziach nauczycieli i uczniów.
Artykuł „Szkolna wieża Babel” ukazał się w książce „Wartości, polityka, społeczeństwo” red. naukowa Marta Zahorska i Ewa Nasalska (2009) Warszawa: Scholar.
Artykuł udostępniony za zgodą autorki.
