Bezpieczna szkoła zależy od nas

20 października 2008 r. w Sali Warszawskiej Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie odbyło się II Warszawskie Forum Rodziców pt.„Bezpieczna szkoła zależy od nas”. Patronat nad Forum objął Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak. Spotkanie prowadziła Elżbieta Piotrowska-Gromniak.
Celem spotkania było omówienie różnych aspektów bezpieczeństwa w szkole – od poziomu hałasu i zbyt ciężkich plecaków po bezpieczeństwo psychiczne. Staraliśmy się również, przy współpracy licznych organizacji pozarządowych, odpowiedzieć na pytanie, jak pomóc dziecku, któremu w szkole dzieję się krzywda. Ważnym partnerem w tych działaniach są rodzice, którzy powinni być włączani w proces edukacji i współtworzyć klimat szkoły. W atmosferze autentycznego partnerstwa edukacyjnego opartego na współdziałaniu, dobrych relacjach i wzajemnym zaufaniu możemy stworzyć twórcze i kreatywne środowisko szkolne, gdzie dzieci będą czuły się bezpieczne i szczęśliwe.

Spotkanie było podzielone na dwa bloki tematyczne: informacyjny i praktyczny.
Pierwszy rozpoczęła Katarzyna Koszewska z Biura Edukacji Urzędu m.st. Warszawy prezentacją warszawskiego programu „Bezpieczeństwo w szkole”, który od 2007 roku został wprowadzony do szkół.

Przedstawicielka Centralnego Instytutu Ochrony Pracy (CIOP) dr Danuta Roman-Liu omówiła czynniki jakie wpływają na wady postawy u dzieci w wieku szkolnym oraz pokazała jakie działania profilaktyczne należy podjąć aby zapobiegać schorzeniom i wadom kręgosłupa.

Przedstawicielka Biura Rzecznika Praw Dziecka zaprezentowała rolę Biura w trosce o bezpieczeństwo dzieci.

Elżbieta Czyż z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka zapoznała słuchaczy z aspektami prawnymi ochrony uczniów przed przemocą w szkole.

Marta Widz, twórczyni programu „Wiem, co jem”, z Centrum Komunikacji Społecznej m.st. Warszawy omówiła rolę prawidłowego odżywiania w procesie rozwoju dzieci i jego wpływ na zachowanie.

Piotr Kowalczuk z Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego zaprezentował program i serię książek dla dzieci pt. „Bezpieczne dziecko”, koncentrującą się na przeciwdziałaniu przemocy w domu i w szkole. Motto autorki programu dr Małgorzaty Zubrzyckiej – „Najpierw nauczyć potem wymagać” skierowane do wszystkich opiekunów dzieci i zachęca do poznawania mechanizmów przemocy oraz pokazuje sprawiedliwe i właściwe reagowanie na takie sytuacje.

Drugą część spotkania rozpoczęliśmy prezentacją studium przypadku ucznia jednej ze szkół warszawskich, który był przez ponad rok ofiarą przemocy rówieśniczej i musiał sam radzić sobie z tą trudną sytuacją gdyż nie znalazł sojuszników w klasie, a zmowa milczenia wśród uczniów i brak reakcji nauczycieli skończyły się ogromną krzywdą dziecka i konfliktem ogólnoszkolnym.
Celem naszym było przedstawienie organizacji, które mogą pomóc i udzielić wsparcia dzieciom, rodzicom i nauczycielom, którzy w tak trudnych sytuacjach czują się bezradni, zagubieni i osamotnieni.

Joanna Węgrzynowska ze Stowarzyszenia „Bliżej Dziecka” z ogromnym zaangażowaniem mówiła o konieczności udzielania wsparcia wszystkim ofiarom przemocy i ich rodzinom, jako koniecznym warunku poradzenia sobie z traumą psychiczną
W prezentacji „Trening pewności siebie – program wsparcia dla dzieci – ofiar przemocy rówieśniczej i ich rodziców” podkreślała by nie czekać, aż dziecko samo sobie poradzi tylko jak najszybciej udzielić mu profesjonalnej pomocy.

Julia Berlińska z Fundacji „Dzieci Niczyje” omówiła Kampanię „Stop cyberprzemocy”, której celem jest zmniejszenie poziomu zagrożeń związanych z korzystaniem przez uczniów z Internetu i telefonów komórkowych, ze szczególnym uwzględnieniem przemocy rówieśniczej oraz zapewnienie oferty wsparcia młodym ludziom, którzy doświadczyli cyberprzemocy.

Marcin Słodki koordynator programu Sieciaki.pl z Fundacji „Dzieci Niczyje” omówił kampanię edukacyjną prowadzoną przez Fundację pt. „Dziecko w sieci” , która proponuje kursy e-learningowe dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjalistów oraz rodziców i nauczycieli. Kampania ma na celu uczyć użytkowników, jak bezpiecznie korzystać z Internetu, unikać zagrożeń i niebezpiecznych kontaktów. Dzięki nagłośnionej kampanii Sieciaki.pl są jednym z najpopularniejszych programów edukacyjnych dotyczących bezpiecznego poruszania się w Internecie przez dzieci.

Magdalena Grudziecka z Polskiego Centrum Mediacji zaprezentowała „Mediacje szkolne i rówieśnicze – jako formę wzajemnego wspierania się uczniów”.
Mediacje jako forma sprawiedliwości naprawczej są niezwykle skuteczne przy rozwiązywaniu konfliktów w szkole. Mediacje koncentrują się na naprawianiu i odbudowywaniu relacji między stronami. Mają służyć naprawie tego wszystkiego, co da się naprawić w najbardziej korzystnym stopniu dla obu stron. W szkole doskonale sprawdzają się mediacje rówieśnicze, gdzie przeszkoleni młodzi mediatorzy pomagają swoim koleżankom i kolegom niwelować konflikty w szkole.

Dwa ostatnie wystąpienia dotyczyły profilaktyki przemocy oraz metod łagodzenia agresji w szkole.
Jolanta Graczykowska  zaprezentowała program „Original Play”, którego celem jest budowanie poczucia bezpieczeństwa w relacjach międzyludzkich poprzez redukcję zachowań agresywnych i przemocowych, a zastąpienie ich radością z nawiązywania kontaktów rówieśniczych, współdziałania i integrowania się z grupą.

Agnieszka Budzyń ze Stowarzyszenia Praktyków Dramy STOP KLATKA zaproponowała zastosowanie dramy w rozwiązywaniu konfliktów i profilaktyce przemocy rówieśniczej.
Stowarzyszenie oferuje warsztaty psychoedukacyjne dla gimnazjalistów, gdzie przy zastosowaniu technik teatralnych uczestnicy uczą się radzić sobie z negatywnymi emocjami.

Kontynuacją bogatej oferty II Warszawskiego Forum Rodziców były dwa panele dyskusyjne, gdzie rodzice mogli wymienić się doświadczeniami ze swoich placówek i porozmawiać o problemach i sukcesach w budowaniu bezpiecznej szkoły.
Cykl warsztatów i zajęć pokazowych pozwolił uczestnikom na zapoznanie się z szeroką ofertą wielu organizacji pozarządowych z zakresu bezpieczeństwa w środowisku szkolnym oraz uświadomił ogromne znaczenia partnerskiej współpracy między nauczycielami i rodzicami w budowaniu bezpiecznej szkoły.
W ramach II Warszawskiego Forum Rodziców i Rad Rodziców odbyły się następujące warsztaty i zajęcia pokazowe:

Bezpieczna szkoła to dobra komunikacja między uczniami, rodzicami i nauczycielami
Margaryta Orzechowska nauczyciel i trener komunikacji za Szkoły Podstawowej nr 92 na Żoliborzu

Mediacje szkolne i rówieśnicze – formą wzajemnego wspierania się uczniów
Jerzy Książek mediator z Polskiego Centrum Mediacji

Gdy dziecko boi się szkoły, gdzie szukać przyczyn
Anetta Wróblewska psycholog i trener z Fundacji Manzana

Strona www.radarodziców – ważną formą komunikacji w środowisku szkolnym
Sylwia Kolczyńska z Forum „Rodzice w Edukacji”

Na zajęcia pokazowe zaprosiło uczestników Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP KLATKA, które pokazało program „SPOkojnie, to tylko KOnflikt” oraz Jolanta Graczykowska na prezentację programu „Original Play”.

Sprawozdanie: Elżbieta Piotrowska-Gromniak
Zdjęcia: Sylwia Kolczyńska